Έως τα τέλη Σεπτεμβρίου με μέσα Οκτωβρίου θα αρχίσει η υποβολή αιτήσεων υπαγωγής στο νέο πρόγραμμα «Εξοικονομώ» που αποσκοπεί στην ενεργειακή αναβάθμιση 50.000 κατοικιών με έμφαση στα φτωχά νοικοκυριά, καθώς και τις περιοχές που αντιμετωπίζουν δυσμενέστερες καιρικές συνθήκες.
Καταργείται η ένταξη με σειρά προτεραιότητας που ίσχυε στο προηγούμενο πρόγραμμα.
Οι αιτήσεις θα αξιολογούνται με μοριοδότηση ενεργειακών, οικονομικών και κοινωνικών κριτηρίων, το ποσοστό ενίσχυσης θα φθάνει έως 75 % και ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος είναι 1 δισεκ. ευρώ από τα οποία τα 632 εκατ. προέρχονται από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Αυτά ανακοίνωσε την Πέμπτη 29 Ιουλίου 2021 ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας ο οποίος, μαζί με την γενική γραμματέα του υπουργείου Αλεξάνδρα Σδούκου και τον πρόεδρο του ΤΕΕ Γιώργο Στασινό παρουσίασαν τους βασικούς άξονες του νέου προγράμματος, σημειώνοντας ότι στόχος είναι να υπάρξει μεγαλύτερο αποτέλεσμα (αναβάθμιση περισσότερων κατοικιών και μεγαλύτερη εξοικονόμηση ενέργειας) με μικρότερο κόστος προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι για την ενεργειακή αποδοτικότητα που προβλέπει ο ενεργειακός προγραμματισμός.
Τα βασικά χαρακτηριστικά του προγράμματος έχουν ως εξής:
Τα ποσοστά επιδότησης
-Στο πρόγραμμα μπορούν να ενταχθούν ιδιοκτήτες (όσοι έχουν εμπράγματο δικαίωμα) για την κύρια κατοικία τους ή για νοικιασμένο σπίτι που χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία. Στη δεύτερη περίπτωση η επιδότηση είναι 40 % ανεξαρτήτως εισοδήματος.
-Ο μέγιστος επιλέξιμος προϋπολογισμός των επενδύσεων είναι 0,9 ευρώ ανά κιλοβατώρα εξοικονομούμενης ενέργειας ανά τετραγωνικό και 180 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο της κατοικίας (όποιο από τα δύο είναι μικρότερο) και με ανώτατο πλαφόν σε κάθε περίπτωση τα 28.000 ευρώ.
Ευάλωτα νοικοκυριά
-Δημιουργείται ξεχωριστός προϋπολογισμός ύψους 100 εκατ. ευρώ για τα ενεργειακά ευάλωτα νοικοκυριά μέσω του οποίου – μεταξύ άλλων – θα παρέχονται εγγυήσεις στις τράπεζες προκειμένου να εκταμιεύσουν τα δάνεια που θα καλύψουν την ιδιωτική συμμετοχή στις επενδύσεις.
-Προτεραιότητα ένταξης θα δίνεται σε ΑΜΕΑ, μονογονεϊκές οικογένειες, μακροχρόνια ανέργους, πολύτεκνους, νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα, κτίρια που κατατάσσονται σε χαμηλότερη ενεργειακή κλάση που βρίσκονται σε περιοχές με υψηλότερες ανάγκες θέρμανσης και παλαιότερες κατασκευές.
Τα κριτήρια αξιολόγησης των αιτήσεων και τα αντίστοιχα ποσοστά βαρύτητας
Καταργείται η ένταξη με σειρά προτεραιότητας που ίσχυε στο προηγούμενο πρόγραμμα.
-Οι εργασίες θα πρέπει να ολοκληρωθούν σε διάστημα 12 μηνών από την έκδοση της απόφασης υπαγωγής (στόχος είναι η έκδοση των αποφάσεων ως το τέλος του χρόνου). Εκτός από τις παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας θα επιδοτείται η εκδοση των ενεργειακών πιστοποιητικών, της ηλεκτρονικής ταυτότητας (που θα είναι υποχρεωτική), οι αμοιβές των μηχανικών και οι απαιτούμενες άδειες.
-Η πλατφόρμα υποβολής και αξιολόγησης των αιτήσεων θα λειτουργεί στο ΤΕΕ και θα μείνει ανοιχτή για ένα μήνα προκειμένου να υπάρχει χρόνος προετοιμασίας.
-Καταργείται η δυνατότητα υποβολής αιτήσεων για παρεμβάσεις αποκλειστικά σε κοινόχρηστους χώρους πολυκατοικιών. Επίσης δεν περιλαμβάνεται στις επιλέξιμες παρεμβάσεις η αναβάθμιση του ανελκυστήρα και η εγκατάσταση φωτοβολταϊκού για τα οποία θα υπάρξουν ξεχωριστά προγράμματα.
-Εξακολουθούν να ισχύουν τα φορολογικά κίνητρα (φοροαπαλλαγές) για όσους δεν εντάσσονται στο νέο Εξοικονομώ.
Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου
Για πρώτη φορά στο νέο πρόγραμμα «Εξοικονομώ Αυτονομώ» εντάσσεται και η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου, η οποία θα είναι υποχρεωτική για την αίτηση και θα επιδοτείται το κόστος της.
Μέθοδος «point system»
Προβλέπεται μέθοδος «point system» για την αξιολόγηση των αιτήσεων, που θα υποβληθούν στο νέο πρόγραμμα «Εξοικονομώ – Αυτονομώ». Καταργείται η ταχύτητα στην υποβολή της αίτησης και στο νέο πρόγραμμα θα υπάρχει ένας συνδυασμός όρων και προϋποθέσεων για να κερδίσει ένα νοικοκυριό την επιδότηση, όπως εισοδηματικό κριτήριο, βαθμοημέρες (ακραίες καιρικές συνθήκες ανά περιοχή), οικογενειακά κριτήρια (πολύτεκνοι, ΑμεΑ) και παλαιότητα του κτιρίου. Κάθε ένα από τα κριτήρια (οικονομικά, κλιματικά, κτιριακά κ.α.) που θα τεθούν στον Οδηγό Εφαρμογής του Προγράμματος θα συγκεντρώνει βαθμολογία και από το άθροισμα των επιμέρους βαθμολογιών, θα προκύπτει η σειρά κατάταξης της αίτησης
Επιλαχόντες
Ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος θα κυμανθεί στα 550 εκατ. ευρώ έναντι των 900 εκατ. ευρώ που ήταν στο περσινό.
-«Στο νέο πρόγραμμα θα υπάρχουν επιλαχόντες» είπε ο κ Σκρέκας και σημείωσε ότι: -«Ξεκινάμε αρχικά με 550 εκατομμύρια ευρώ δημόσια δαπάνη, που συνολικά με την ίδια συμμετοχή και τα χρήματα τα οποία θα μοχλευτούν θα είναι ένα δισεκατομμύριο ευρώ. Από κει και πέρα θα υπάρχουν επιλαχόντες, ώστε κάθε φορά που θα αυξάνουμε τον προϋπολογισμό του προγράμματος να μπαίνουν οι επόμενοι».
Δικαιότερη κατανομή
Ο προϋπολογισμός του νέου «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» θα κατανεμηθεί ανα Περιφερειακή Ενότητα (νομός) και όχι ανά Περιφέρεια. Με τον τρόπο αυτόν το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας επιδιώκει δικαιότερη συμμετοχή στο πρόγραμμα και συγκεκριμένα την ένταξη κατοικιών από όλες τις Περιφερειακές Ενότητες, σε συνδυασμό με τα ιδιαίτερα κλιματολογικά δεδομένα της κάθε περιοχής, με το κριτήριο των βαθμοημερών. Σύστημα που έχει υιοθετήσει το υπουργείο Οικονομικών για τη διάθεση του επιδόματος θέρμανσης. .
Εκτός φωτοβολταϊκά και φορτιστές
Στο νέο «Εξοικονομώ Αυτονομώ» δεν θα υπάρχουν επιδοτήσεις για φωτοβολταϊκά συστήματα και φορτιστές ΙΧ οχημάτων. Σχετικά ο κ. Σκρέκας δήλωσε ότι «οι φορτιστές ηλεκτροκίνησης δεν έχουν να κάνουν με την εξοικονόμηση ενέργειας. Έχουν να κάνουν με αλλαγή της ενέργειας που καταναλώνεται. Και για αυτό το λόγο έχουμε εντάξει τους φορτιστές στο πρόγραμμα «Κινούμαι Ηλεκτρικά». Δεν μπορούμε να έχουμε προγράμματα που είναι επικαλυπτόμενα και να πληρώνουμε το ίδιο πράγμα από δύο ή περισσότερα διαφορετικά πράγματα».
Νέο πρόγραμμα για φωτοβολταϊκά στέγης
Επιβεβαιώνοντας ότι τα φωτοβολταϊκά συστήματα δεν θα επιδοτούνται από το νέο «Εξοικονομώ» ο κ Σκρέκας δήλωσε ότι: «Ετοιμάζουμε ένα πρόγραμμα ειδικά εστιασμένο για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στέγης. Είμαστε πολύ φιλόδοξοι σε αυτό. Θέλουμε τα φωτοβολταϊκά στέγης, αφού πρώτα διασφαλίσουμε ότι θα υπάρχει ο χώρος του δικτύου για να μπορούν να εγκατασταθούν, τα φωτοβολταϊκά στέγης να παίξουν σημαντικό ρόλο στην ενεργειακή μετάβαση και με αυτό τον τρόπο να μειώσουμε και το κόστος ενέργειας».
Αναλαμβάνει το ΤΕΕ
Σημειώνεται τέλος ότι στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας αναθέτει το ΥΠΕΝ τη διαχείριση και υποστήριξη του πληροφοριακού συστήματος, τη διαχείριση και αξιολόγηση των αιτήσεων και τον έλεγχο των δικαιολογητικών για τα προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας στον οικιακό κτιριακό τομέα, της ενεργειακής απόδοσης και αναβάθμισης κατοικιών με τη χρήση ΑΠΕ, για τη μείωση εκπομπών και ρύπων.
Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, δήλωσε: «Την επόμενη πενταετία θα υλοποιήσουμε ένα τεράστιο κύμα ενεργειακής αναβάθμισης εκατοντάδων χιλιάδων νοικοκυριών, επιχειρήσεων και δημοσίων κτιρίων και για τον σκοπό αυτόν θα κινητοποιήσουμε περισσότερα από 3 δισ. ευρώ. Το πρόγραμμα «Εξοικονομώ» αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, την επίτευξη των φιλόδοξων στόχων που έχουμε θέσει για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών. Επίσης, θα συμβάλλει καθοριστικά στην αντιμετώπιση της ενεργειακής ένδειας, με τον περιορισμό του κόστους ενέργειας για νοικοκυριά, ενισχύοντας παράλληλα την ανάπτυξη με την τόνωση του κατασκευαστικού κλάδου και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Για να κάνουμε δικαιότερο και αποδοτικότερο το πρόγραμμα, καταργούμε τη χρονική ιεράρχηση των αιτήσεων και θεσπίζουμε ενεργειακά, κοινωνικά και εισοδηματικά κριτήρια. Όπως έχουμε ξαναπεί, η μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής, είναι μια μάχη που δίνουμε όλοι μαζί. Αποτελεί σταθερή μας δέσμευση, που κάνουμε και πράξη, να μην αφήσουμε κανέναν συμπολίτη μας πίσω καθώς οικοδομούμε ένα καλύτερο περιβάλλον για όλους μας».
Ο Πρόεδρος του ΤΕΕ, Γιώργος Στασινός, δήλωσε: «Το νέο πρόγραμμα για την αναβάθμιση περισσότερων από 50.000 κατοικιών θα είναι πιο δίκαιο και αποτελεσματικό, δεδομένου ότι για πρώτη φορά το βασικό κριτήριο θα είναι η ενεργειακή αναβάθμιση της κάθε κατοικίας και όχι η ταχύτητα υποβολής της αίτησης που ίσχυε έως τώρα. Πρόκειται για ουσιαστική αλλαγή την οποία είχε προτείνει το ΤΕΕ εδώ και καιρό. Παράλληλα, στο νέο «Εξοικονομώ» περιορίζεται η γραφειοκρατία, καθώς η ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίου θα είναι πλέον υποχρεωτική με αποτέλεσμα να μειώνεται δραστικά ο αριθμός των δικαιολογητικών που θα πρέπει να προσκομίζουν οι πολίτες. Με τον νέο τρόπο αξιολόγησης των αιτήσεων διασφαλίζεται η απορρόφηση των διαθέσιμων κονδυλίων στο σύνολό τους διότι εκτός από τις αιτήσεις που θα αξιολογηθούν θετικά θα υπάρχει και λίστα επιλαχόντων, οι οποίοι θα εντάσσονται στο πρόγραμμα όταν θα υπάρχουν διαθέσιμοι πόροι».
Οι σημαντικότερες αλλαγές στο νέο «Εξοικονομώ» σε σχέση με τα προηγούμενα προγράμματα συνοψίζονται ως εξής:
- Καταργείται η χρονική ιεράρχηση υποβολής αιτήσεων.
- Δημιουργείται νέα κατηγορία μόνο για τα ευάλωτα νοικοκυριά, ενισχύοντας τις πρωτοβουλίες καταπολέμησης της ενεργειακής φτώχειας.
- Η εκτιμώμενη ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας βάσει του προτεινόμενου κόστους παρεμβάσεων θα αποτελέσει το σημαντικότερο κριτήριο σε ποσοστό 50% και ακολουθεί το ατομικό ή οικογενειακό εισόδημα σε ποσοστό 15%.
- Επιτυγχάνεται υπέρβαση κατά 108% του ετήσιου στόχου για την εξοικονόμηση ενέργειας από παρεμβάσεις σε κτίρια.
- Εκτιμάται ότι θα υπάρξει ενεργειακή αναβάθμιση 50.000 νοικοκυριών όταν το μεγαλύτερο που έχει επιτευχθεί σε προηγούμενα προγράμματα είναι περί τα 40.000 νοικοκυριά.
- Το πρόγραμμα εστιάζει στα πιο ενεργοβόρα κτίρια και στις Περιφέρειες με περισσότερο κρύο τον χειμώνα.
- Επανακαθορίζονται τα ποσοστά επιδοτήσεων με γνώμονα την εκτιμώμενη ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας ανά Kwh, βάσει του προτεινόμενου κόστους παρεμβάσεων.
- Με στόχο την αποδοτικότερη απορρόφηση κονδυλίων, η κατανομή τους θα γίνεται ανά Περιφερειακή Ενότητα (νομός) και όχι ανά Περιφέρεια όπως γινόταν στο παρελθόν.
- Αλλάζει το καθεστώς των ωφελούμενων, καθώς δικαιούχοι μπορούν να είναι μόνο όσοι έχουν εμπράγματο δικαίωμα στο ακίνητο το οποίο αποτελεί την κύρια κατοικία τους.
- Περιορίζεται ο αριθμός των αιτήσεων ανά ωφελούμενο σε μία (1) αίτηση.
- Καταργούνται οι αιτήσεις αποκλειστικά για παρεμβάσεις σε κοινόχρηστους χώρους σε πολυκατοικίες.
- Στοχεύοντας στην ψηφιοποίηση του κράτους και τον περιορισμό της γραφειοκρατίας, η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου/Διηρημένης Ιδιοκτησίας καθίσταται υποχρεωτική και επιδοτείται στο πλαίσιο του προγράμματος.
- Δημιουργείται λίστα επιλαχόντων για τη διασφάλιση της απορρόφησης των διαθέσιμων πόρων και αύξηση των δικαιούχων.
πηγή:ecopress.gr